Καθηγητής Γιάννης Πανούσης






Ενεργοποιήστε την Javascript για να συνεχίσετε!

Δημοσιογράφος: Δικαστής ή Δήμιος



Άρθρο στο περιοδικό "ΔΙΚΑΙΟΡΑΜΑ", Οκτώβριος - Δεκέμβριος 2006

Η Δημοσιογραφία σήμερα διαθέτει τα πάντα. Τε­χνολογία, επικοινωνιακά δίκτυα, εξειδικευμένους επαγγελματίες, υψηλές επενδύσεις, αναγνωστικό κοινό με ενδιαφέροντα και προσδοκίες.

Τι της λείπει; Κατά τη γνώμη μου υπάρχει ( και ) στον χώρο αυτό ένα έλλειμμα ηθικής. Όχι τόσο επαγγελμα­τικής ούτε καν κοινωνικής ηθικής. Απουσιάζει εκείνη η απλή, απλούστατη, κοινή σε όλους τους ανθρώπους ( πο­λιτισμένους ή λιγότερο πολιτισμένους ) διά - σταση μιας ( μικρό ;) αστικής ηθικής που υπαγορεύει τους στοιχειώ­δεις κανόνες συμβίωσης των κατοίκων αυτού του πλα­νήτη ( δίποδων ή τετραπόδων ή πτερωτών ). Έτσι από νή­πια όλοι μαθαίνουμε ότι δε βρίζουμε τους γονείς μας, δεν κλέβουμε τον φίλο μας, δεν είμαστε αχάριστοι στον ευεργέτη μας , δεν ξεπουλάμε τις αρχές μας , δεν διαδίδουμε ψευδείς και συκοφαντικές ειδήσεις, δε βάζουμε τις σκοπιμότητες πάνω από τα αισθή­ματα μας και τις σχέσεις μας. Κι όμως αυτά τα αυτονόητα έχουν αγνοηθεί και καταπατη­θεί . Τα 3 Κ της κοινωνίας ( Κα­ριέρα - Κέρδος - Κατανάλωση ) στο χώρο των ΜΜΕ έχουν με­ταλλαχθεί σ ' ένα άλλο τρίπτυ­χο: «Καχυποψία - Κακεντρέχεια - Κατάδοση».

Όλοι οι δημοσιογράφοι υποπτεύονται όλους τους πο­λίτες (ιδίως τους εμπλεκόμενους με την πολιτική) και όλοι οι έλληνες υποπτεύονται τους δημοσιογράφους ότι στην πραγματικότητα ασκούν (κρυφό) πολιτική ( χωρίς να είναι εκλεγμένοι ή εξουσιοδοτημένοι για κάτι τέτοιο).

Μέσα σ ' αυτό τον κύκλο της αμοιβαίας δυσπιστίας και έλλειψης εμπιστοσύνης κυοφορούνται και γεννιόνται τε­ρατόμορφες αποκαλύψεις (με τη μορφή σκανδάλων εν υπνώσει ή εν κινήσει) οι οποίες στο τέλος το μόνο που επιτυγχάνουν είναι να διευρύνουν τη θολούρα και ν ' απαξιώνουν τους θεσμούς (χωρίς να την «πληρώνουν» οι πραγματικοί ένοχοι ή όλοι οι ένοχοι και όχι μόνον οι καταγγελλόμενοι).

Η λειτουργία αυτή καλλιεργεί ένα (χαμηλό) αίσθημα κακεντρέχειας (και φθόνου) των τηλεθεατών/ακροατών/αναγνωστών οι οποίοι χαίρονται για τα «παθήματα» της ανώτερης τάξης των πολιτικών και δημοσίων προσώπων. Οι ίδιοι αυτοί που με την ψήφο τους ή το θαυμασμό τους δημιούργησαν τις φίρμες και τα εί­δωλα είναι έτοιμοι στο πρώτο «τηλεοπτικό ολίσθημα» να τους κατακρεουργήσουν .

Οι δημοσιογράφοι που «χαϊ­δεύουν» τέτοιες ψυχολογικές αναπληρώσεις πρέπει να γνωρίζουν ότι από ένα σημείο και μετά ο όχλος ζητάει την κεφαλή οποιουδήποτε (άρα και των ίδιων των κυνηγών κεφαλών).

Η καχυποψία και η κακεντρέχεια εκφυλίστηκαν σε πρακτικές κατάδοσης. Δίχως να φοράνε πλέον κουκούλες οι σύγχρονοι (εξαγνιστές;) καταδότες διακινούν - ελαφρά τη καρδία και τη συνειδήσει - παραπληροφορίες σε κάθε κατεύθυνση και όποιον πάρει ο Χάρος. Αν αυτό λέγεται δη­μοσιογραφία, ηθική στάση, κοινωνική ευαισθησία, πολιτική ευθύνη τότε ασφαλώς το γλωσσάρι των ΜΜΕ και η ελληνική γλώσσα βρίσκονται σε πλήρη αντίθεση. Κι όποιος προδίδει τη γλώσσα προ­δίδει και την αλήθεια.