Καθηγητής Γιάννης Πανούσης






Ενεργοποιήστε την Javascript για να συνεχίσετε!

Συνταγές αποτυχίας



                                                                   Συνταγές αποτυχίας

 

Το μερτικό της ευθύνης σου

μένει πάντα απούλητο       

Γιώργος Παπούλιας, Μονομαχία με τη σιωπή

 

Εάν θα μπορούσα ίσως να απομονώσω έναν από τους βασικούς λόγους της κρίσης, θα έλεγα ότι αυτός είναι η «έλλειψη πρόνοιας για το αύριο»: τα κόμματα αλλά και οι εκάστοτε Κυβερνήσεις κινούνταν πάντοτε με έναν «εδώ-και-τώρα» τρόπο. Το «αύριο», πάντοτε εθεωρείτο «δουλειά άλλων». Και δεν μιλάω εδώ για «όραμα» αλλά απλά για ένα στοιχειώδες πλάνο: να κάνουμε το «Α» για να πάμε στο «Β» και από κει στο «Γ». Αυτός ο τρόπος σκέψης στη διακυβέρνηση ποτέ δεν υπήρξε. Τα πάντα γίνονταν αντιληπτά υπό το φίλτρο του πολιτικού κόστους και όχι υπό το φίλτρο του «δέον γεννέσθαι». Αυτό όμως, αν το δει κανείς σε βάθος χρόνου και σωρευτικά, είναι η απόλυτη συνταγή της κατάρρευσης. Θα πρέπει βέβαια να συνεκτιμηθεί και το γεγονός ότι ποτέ κανείς δεν ασχολήθηκε σοβαρά στο να σχεδιάσουμε μια σταθερή παραγωγική δομή πάνω στην οποία να μπορεί να «πατήσει» η οικονομία της χώρας. Εάν προσθέσουμε και ένα γενικευμένο πλέγμα δοαφθοράς- έστω και από πάνω προς τα κάτω αλλά σίγουρα από άκρη σε άκρη- αλλά και ένα επίσης γενικευμένο αίσθημα ανοχής στην παραβατικότητα ως προς τις δημόσιες υποχρεώσεις μας (το «πολίτης απέναντι στο κράτος»), τότε νομίζω ότι αρχίζει κανείς να αποκτά μια καλή εικόνα των λόγων και των αιτιών της τωρινής κατάστασης που όλοι βιώνουμε. Σήμερα διαπιστώνουμε όλο και περισσότερο μια μετεξέλιξη της γραφειοκρατίας σε μια σχεδιομανία ή σε ένα φορέα κρατικών ψευδαισθήσεων. Απέναντι στους κινδύνους για τη Δημοκρατία παραθέτουμε ατροφικούς θεσμούς, προσπαθούμε να πετύχουμε ανιστόρητους διακανονισμούς ή συμβιβασμούς. Οι κυβερνώντες λειτουργούν περισσότερο ως «διαχειριστές». Προωθούνε απλοϊκές αισιοδοξίες και ενθαρρύνουν προπαγανδιστικούς ακτιβισμούς.

Αυτά είναι τα λάθη μας.

Υπάρχει όμως και το χειρότερο: Τα πάθη μας.

Ο πλέον αποτελεσματικός τρόπος εθνικής αυτοχειρίας είναι η μόνιμη διάκριση/διαίρεση των ελλήνων δια του δύο. Βασιλικοί/ Βενιζελικοί, δεξιοί/κομμουνιστές, μνημονιακοί/αντιμνημονιακοί, ευρωσωτηρολόγοι/δραχμοπτωχεύοντες και τόσες άλλες διχοτομήσεις αποδεικνύουν τη διαχρονικότητα αυτής της αυτοκαταστροφικής κουλτούρας. Στην προδιάθεση του Έλληνα να αναζητεί και να αναγορεύει «ως εχθρό του» το αντεστραμμένο είδωλό του δεν πρέπει βέβαια να ξεχνάμε και την αξιοποίησή του με μιντιακά τεχνάσματα, εκλογικά ψευτοδιλήμματα και πολιτικά τρικ.

Αυτή είναι η κλασική συνταγή της αποτυχίας. Ποιός όμως και πώς θα σπάσει την παράδοση τόσων εθνικών τραγωδιών;

 

Υ.Γ.1. Είναι αλήθεια ότι φοβόμαστε εξίσου ν’αλλάξουμε με το να μείνουμε στα ίδια;

 

Υ.Γ.2. Στρατηγοί και στρατηλάτες πώς θα εφαρμόσουν τη στρατηγική της νίκης αν δεν τους εμπιστεύονται οι στρατιώτες τους;