Καθηγητής Γιάννης Πανούσης






Ενεργοποιήστε την Javascript για να συνεχίσετε!

Άρθρο του Γιάννη Πανούση στην Ελευθεροτυπία



Άρθρο του Γιάννη Πανούση στην Ελευθεροτυπία με τίτλο: "Πού κρύβεται η κοινωνία των συν-ανθρώπων;" 1-9-2014

Πού κρύβεται η κοινωνία των συν-ανθρώπων;

 

…κάποτε ήταν δικιά μας η ζωή.

Ν. Μοσχοβάκης, Αιφνίδια και διαρκή

 

Ποια είναι άραγε η ελάχιστη, εγγυημένη (;) από την Πολιτεία, προστασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας; Και σε περίπτωση οικονομικής κρίσης αίρεται η υποχρέωση αυτή; Και πώς μπορεί να επιβιώσει ένα Κράτος όταν οι πολίτες του χάνουν την αυτο-εκτίμησή τους, την κοινωνική τους ταυτότητα και εντέλει αισθάνονται ότι «ως άνθρωποι δεν έχουν καμία ελπίδα στο παρόν και στο μέλλον»;

Τα ερωτήματα αυτά δεν είναι φιλοσοφικά, υπαρξιακά ή μεταφυσικά. Συνιστούν το κύριο πρόβλημα μιας χώρας που θέλει να σωθεί, που θέλει να σώσει όλους τους αναξιοπαθούντες, που τιμάει το νόημα της Δημοκρατίας και της Ισοελευθερίας.

Δίχως ελπίδα και προσδοκία για το μέλλον δεν βιώνεται το παρόν.

Για να δοθεί όμως ελπίδα δεν αρκεί να το θέλει και να το σχεδιάσει μόνον το Κράτος. Πρέπει να το πιστέψουν και όλοι αυτοί οι φορείς και οι παράγοντες που έχουν πληγεί λιγότερο από την κρίση και που θέλουν να (απο)δείξουν στην πράξη ότι είναι αλληλέγγυοι.

Εξηγούμαι. Αν το minimum πλαίσιο ανθρώπινης αξιοπρέπειας περιλαμβάνει στέγη, τροφή, εκπαίδευση, υγεία, ασφάλιση, ελεύθερο χρόνο θα έπρεπε Κράτος, πολιτικοί, οικονομικοί παράγοντες, πανεπιστήμια, εκκλησία, άνθρωποι των τεχνών και των γραμμάτων, επιστήμονες και τόσοι άλλοι να συνεργαστούν για να τα παρέχουν σε όλους.

  • Γιατί να μην όριζαν τα νοσοκομεία, οι ιδιωτικές κλινικές, τα πάσης φύσεως ιατρεία μία μέρα το μήνα δωρεάν εξετάσεις στους μη-έχοντες;
  • Γιατί να μη χορηγούσαν οι ξενοδόχοι έναν αριθμό δωματίων για δωρεάν διαμονή όσων δεν μπορούν να πληρώσουν;
  • Γιατί να μην έχουν τα πανεπιστήμια ειδικά προγράμματα για την εκπαίδευση όλων των νέων (όπου κι αν κατοικούν, όπου κι αν ανήκουν);
  • Γιατί να μη δεσμεύονται όλοι οι παραγωγοί να διανέμουν ένα μέρος της παραγωγής τους στους φτωχούς;
  • Γιατί οι ιδιοκτήτες εγκαταλελειμμένων κτηρίων δεν δίνουν την άδεια για μια προσωρινή στέγαση των αστέγων;
  • Γιατί οι δήμαρχοι δεν ανοίγουν τις πόρτες ελεύθερης εισόδου όλων στις πολιτιστικές εκδηλώσεις;
  • Γιατί οι πλοιοκτήτες δεν παρέχουν ορισμένες θέσεις δωρεάν για να μεταβούν στα νησιά οι άποροι; (το ίδιο ισχύει για τα τρένα και τα ΚΤΕΛ)
  • Γιατί οι εστιάτορες δεν κρατάνε λίγες μερίδες φαί για όσους πεινάνε;
  • Γιατί τα σχολεία, οι εκκλησίες, οι φιλόπτωχες κυρίες, οι σύλλογοι προστασίας δεν βρίσκουν τρόπο απασχόλησης των νέων ώστε να μη νοιώθουν μόνοι;
  • Γιατί τα ΜΜΕ, τα θέατρα, οι κινηματογράφοι δεν προσκαλούν νέα παιδιά να παρακολουθήσουν δωρεάν παραστάσεις;

Όλα τα παραπάνω δεν δίνουν προφανώς λύση στο μεγάλο πρόβλημα της ανεργίας, της φτώχιας, του κοινωνικού αποκλεισμού.

Ούτε φιλοδοξούν να ανακουφισθούν μόνον έτσι οι πάσχοντες.

Αυτό στο οποίο πρέπει να στοχεύσουν είναι να πείσουν τους «εκπεσόντες» ότι όλη η κοινωνία είναι πλάι τους, ότι ανήκουν σε μια μεγάλη οικογένεια, σε μια χώρα που τους νοιάζεται, κι ότι μετά την κρίση υπάρχει και γι’ αυτούς «μέλλον», ότι δεν είναι «λειτουργικά απόβλητα» αλλά πολίτες με πλήρη δικαιώματα, με αξιοπρέπεια και με όνειρα για τους ίδιους και για τα παιδιά τους. Το για «όλα φταίει το Κράτος» δεν βοηθάει. Αν δεν γίνουν τα παραπάνω και δεν νοιώσει ο καθένας ότι αξίζει να πιστεύει, κανένα success story και καμιά στατιστική δεν πρόκειται να ξαναενώσει τους έλληνες.