Οικονομία χωρίς κράτος, κράτος χωρίς λαό;

Εκτύπωση | Αποστολή | Μοιράσου

Άρθρο στην εφημερίδα "ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ", 10/05/2010

Οσο κι αν την ιστορία τη γράφουν οι νικητές, οι μεγάλες αλήθειες κρύβονται κάτω από τον έμμεσο και ελλειπτικό λόγο των ηττημένων

Λ. Αξελός, Η γεωγραφία των ανακαλύψεων

Μολονότι η παγκοσμιοποίηση φαίνεται να εισάγει ένα νέο «ουδέτερο» διαχειριστικό στιλ στην αντιμετώπιση των προβλημάτων, συνδέεται με «τη συσσωμάτευση σε μια ενιαία τάξη πραγμάτων όχι μόνο των εθνικών οικονομιών, αλλά και των θεσμικών πρακτικών». Η εθνική κυριαρχία και η πολιτιστική ιδιαιτερότητα δεν συνιστούν πλέον ικανά επιχειρήματα για «αποκλίσεις» από διεθνή standards.

ΤΟ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΟ κεφάλαιο συνενώνει τη δύναμη των κυρίαρχων τάξεων ως ένας «ιδεατός συλλογικός καπιταλιστής». Τα παγκόσμια μεγασυστήματα απαξιώνουν την πολιτική θεοποιώντας το «οικονομικά ορθό».

Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ ενταφιάζει οριστικά το κοινωνικό συμβόλαιο, θεσπίζει νέους κανόνες, δημιουργεί την κοινωνία του 1/5 και τον μεγα-ανταγωνισμό, είναι επικερδής μόνο στους κερδοσκόπους, οι δυνάμεις της αγοράς εκμηδενίζουν τη δύναμη των κυβερνήσεων, των συνδικάτων, της κοινωνίας των πολιτών,το κράτος-έθνος διαβρώνεται και αποδομείται (μολονότι συχνά συμμαχεί με τους οικονομικούς παράγοντες). Η παγκοσμιοποίηση καταλύει την κοινωνία αλλάζοντας τον θεσμοθετημένο χώρο και το θεσμικό πλαίσιο των ελευθεριών και δικαιωμάτων, καταγγέλλοντας την αλληλεγγύη ως αντιπαραγωγική, συρρικνώνοντας την πολιτική παρέμβαση και τέλος, διαφοροποιώντας τους ίδιους τους ανθρώπους.

ΟΛΑ ΤΑ δικαιώματα επανεξετάζονται υπό το πρίσμα της αποδοτικότητας της οικονομίας της αγοράς. Τα κοινοβούλια υπερφαλαγγίζονται από τις κυβερνήσεις και τα κράτη από τη Διακυβέρνηση και τις πλανητικές αυτοκρατορίες. Η πολιτική εξουσία δεν είναι πλέον εξουσία που εκφράζει τη γενική βούληση (το συμφέρον του λαού) καθώς εξ-υπηρετεί μόνο τους μεγάλους παίκτες (χρηματιστές, επενδυτές κ.ά.). Η ηθική του κέρδους (business ethics) υπερισχύει κάθε μορφής κοινής μοίρας και αλληλεγγύης.

ΤΟ BOOMERANG effect της παγκοσμιοποίησης συνίσταται στην άνιση και άδικη κατανομή κοινωνικών κινδύνων, με συνέπεια απρόβλεπτες και χαοτικές πολιτικές εκρήξεις. Η διαχείριση της κοινωνικής ανασφάλειας συνιστά πλέον ουσιώδες τμήμα του πολιτισμού και του δικαίου.

ΑΣ ΜΗΝ ξεχνάμε άλλωστε ότι οι κίνδυνοι είναι συχνά επιλεγμένοι και κοινωνικά κατασκευασμένοι από συστήματα που διαχωρίζουν νικητές και νικημένους.

ΥΓ. Το αρχαϊκό ερώτημα παραμένει ανοιχτό και κρίσιμο: Πόση ανασφάλεια και αβεβαιότητα μπορεί να υποφέρει υπαρξιακά ένας άνθρωπος ώστε να μη διαρραγεί οριστικά η σχέση του με τους άλλους; Αν είμαστε με το μέρος των χαμένων (κι όχι των αποκλειστών), τότε πρέπει να συνδέσουμε το σύνθημα «παγκόσμια και ένδοξα» (globalorious) με την ενδυνάμωση των δικαιωμάτων του ανθρώπου, με τη διαπολιτισμική επικοινωνία, με την κατάργηση αποκλεισμών, αλλά και μ' ένα σύγχρονο, εθνικό, προοδευτικό, κοινωνικό συμβόλαιο.