Δικαίωμα στη μη διαφορά;

Εκτύπωση | Αποστολή | Μοιράσου

Άρθρο στην εφημερίδα "ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ", 19/01/2009

Θεωρήσαμε απόλυτα φυσικό όλος ο κόσμος να μεροληπτεί για χάρη μας
Γ. Θεοχάρη, Υπόθεση Υστεροφημίας

Στη δική μας τη γενιά «το δικαίωμα στη διαφορά» αποτελούσε αίτημα και διεκδίκηση αιχμής, καθώς συσχετιζόταν με την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας, την ισότητα, την ισοπολιτεία, τη δημοκρατική και κοινωνική ευρυχωρία. Οταν όμως άνοιξε το κλειστό σύστημα της ομοιομορφίας και ομοιογενοποίησης δεν αρκεστήκαμε στο να κατοχυρώσουμε το συγκεκριμένο δικαίωμα ή και τα συναφή άλλα δικαιώματα. Θελήσαμε να ξεχειλώσουμε τον κοινωνικό ιστό με βάση το -κατά τη γνώμη μου- ιδεολόγημα «Ετσι μ' αρέσει. Ετσι θέλω. Ετσι είμαι φτιαγμένος».

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ αυτής της κατάχρησης του δικαιώματος να είσαι διαφορετικός μεν αλλά να μην σ' ενδιαφέρει να αυτο-εντάσσεσαι σ' ένα σύνολο κοινωνικών κανόνων και ορίων είναι η διαρκής σύγκρουση ένθεν-κακείθεν στερεοτύπων και προκαταλήψεων, η μετατροπή της ανεκτικότητας σε «μηδενική ανοχή» για ορισμένες στάσεις και συμπεριφορές, η απίσχνανση του κοινωνικού ιστού και εντέλει η διάρρηξη του κοινωνικού συμβολαίου.

ΕΧΟΥΜΕ φτάσει σ' ένα σημείο που όλοι έχουν δικαιώματα αλλά αμφισβητούν τη νομιμοποίηση ή την ηθική των δικαιωμάτων του πλαϊνού τους, όλοι έχουν δικαιώματα αλλά δεν αναγνωρίζουν καμία υποχρέωση απέναντι στο Κράτος και αποδέχονται ελάχιστες υποχρεώσεις απέναντι στους συνανθρώπους τους.

ΕΤΣΙ όμως, μ' αυτά και μ' αυτά, οδηγούμαστε σε μια κοινωνία της αδιαφορίας, σε παράλληλες βιώσεις (γενικευμένης) καχυποψίας και από την κορύφωση των δικαιωμάτων κατρακυλάμε στη μοναξιά των δικαιωμάτων.

ΤΟΥΤΟ σημαίνει ότι πρέπει ν' αφήσουμε τα δικαιώματά μας στην μπάντα, στο έλεος του κάθε εξουσιαστή, στη διακριτική ευχέρεια του κάθε τεχνοκράτη; Να τα βάλουμε στη ζυγαριά και στο ζύγι της ανασφάλειας; Οχι βέβαια. Από την απόλυτη όμως διεκδίκηση και χρήση των ατομικών δικαιωμάτων μέχρι την εναρμόνιση και συμβατότητά τους με το δικαίωμα τοu συνόλου σε ειρηνική συμβίωση, με το γενικό καλό, με την κοινή μοίρα και το κοινό μέλλον υπάρχει μια κρίσιμη απόσταση.

ΑΝ ΠΙΣΤΕΥΕΙ ο καθένας ότι μπορεί μόνος του να επιβιώσει, να αυτοπροστατευθεί, να αυτοαναπτυχθεί, να αυτοδικαιωθεί, κάνει μεγάλο λάθος. Αν προσθέσει κανείς στη δική του απόλυτη ελευθερία (έκφρασης, κίνησης, πληροφόρησης) την αντίστοιχη απόλυτη ελευθερία του άλλου, δεν προκύπτει μια διπλή ελευθερία αλλά μια διαπροσωπική και κοινωνική σχέση μηδενικού αθροίσματος.

ΕΦΟΣΟΝ θέλουμε να συνεχίσουμε να ζούμε σε κοινότητες (συν)ανθρώπων, μήπως θα πρέπει να φρενάρουμε (έστω για μιαν ανάσα περισυλλογής) ή και να διεκδικήσουμε το εξίσου θεμελιώδες δικαίωμα του να μην είσαι διαφορετικός;