Καθηγητής Γιάννης Πανούσης






Ενεργοποιήστε την Javascript για να συνεχίσετε!

Και μαζί και χώρια;



Άρθρο στην εφημερίδα "ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ", 01/12/2008

Πώς ενταφιάζεται
άραγε ένας ποταμός;
Μ. ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗΣ, «Εκμαγείο ελπίδας»

Οι σχέσεις των πολιτικών με τις εκκλησίες, τα μοναστήρια, τις ενορίες, τους παπάδες ήταν πάντοτε αμφίσημες και αμφίθυμες. Ακόμα και οι λιγότερο πιστοί κρατούσαν (και κρατούν) «πισινή» για να σώσουν την ψυχή τους ή και να διασώσουν κάποιες χαμένες ψήφους.

ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ αμφιθεατρική ή κομματική ρητορική όλοι κριτικάρουν σε υψηλούς τόνους τα της εκκλησιαστικής περιουσίας, τις πολιτικού χαρακτήρα παρεμβάσεις πολλών μητροπολιτών ή και τον τρόπο ζωής ορισμένων ιερέων. Στις κρίσιμες όμως στιγμές (όπως το θέμα των ταυτοτήτων και οι δια-βολικές ανταλλαγές του Βατοπεδίου) γνωστοί λαλίστατοι πολιτικοί χάνουν τη φωνή τους. Αυτή η σιωπή δεν συνδέεται σώνει και καλά με ψηφοθηρικές διαπλοκές ή άλλου τύπου υπο-χρεώσεις, αναδεικνύει όμως ένα κοινό στοιχείο της εξουσίας επί των γήινων και της εξουσίας επί των επουράνιων. Αυτές οι δύο εξουσίες, όπως όλη η ιστορία του ανθρώπου φανερώνει, μπορεί κατά καιρούς να συγκρούονται για την πρωτοκαθεδρία αλλά κατά βάθος συνεργάζονται και σέβονται η μία την άλλη.

ΜΙΑ ΤΕΤΟΙΑ διάσταση του θέματος πρέπει κάποτε να συζητηθεί πέραν των συγκυριών που άλλοτε εκθειάζουν την Εκκλησία και άλλοτε την κατηγορούν για όλα. Οπως πρέπει να συζητηθεί ο χωρισμός Εκκλησίας και Κράτους, όχι στην τυπική οικονομίστικη πτυχή του (μισθοί ιερέων, φορολόγηση περιουσίας κ.λπ.), αλλά στην ουσιαστική τής πνευματικής/πολιτιστικής σχέσης ελληνικού λαού και των εκπροσώπων της ορθόδοξης πίστης. Αυτή η διαδικασία ωρίμανσης και από τις δύο πλευρές (Βουλή-Εκκλησία) προϋποθέτει ειλικρινή διάλογο ανάμεσα στους εκπροσώπους του έθνους και στους εκπροσώπους του Θεού. Ειλικρινή διάλογο επί της ουσίας και όχι επί της τηλοψίας ή της ιδεοληψίας. Ας ελπίσουμε ότι όλοι θα βγούμε κερδισμένοι από αυτές τις διευθετήσεις.

ΣΕ ΚΑΘΕ όμως περίπτωση αυτές οι αυτοφυείς Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις ή Κινήσεις πολιτών που θέτουν τα «απόλυτα» δικαιώματα του (σχετικού) ανθρώπου και του (σχετικιστή) πολίτη υπεράνω των πάντων, από που άραγε αντλούν τη νομιμοποίησή τους; Πάντως ούτε ο Θεός ούτε ο λαός τούς την έχουν εκχωρήσει.

ΥΓ.1: Αυτοί οι νεο-αντάρτες, που αφού δεν άφησαν μνημόσυνο, ευχέλαιο, τρισάγιο χωρίς να προσευχηθούν και αφού ως υφυπουργοί χρηματοδότησαν όλα τα ερειπωμένα μοναστήρια της εκλογικής τους περιφέρειας, καλύτερα θα ήταν «ευσεβάστως» να σιωπούν.

ΥΓ.2: Μέχρι ποίου βαθμού αι βουλαί των αγίων και η Βουλή των τριακοσίων μπορούν να λειτουργούν υπεράνω (ή σε βάρος) του λαϊκού αισθήματος;