Καθηγητής Γιάννης Πανούσης






Ενεργοποιήστε την Javascript για να συνεχίσετε!

Κάγκελα παντού;



Άρθρο στην εφημερίδα "ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ", 17/11/2008

«Χρειάζομαι αλλαγή προσώπου
όχι αλλαγή ψυχής», επαναλάμβανε
μέχρι τελικά να πεισθεί
να επισκεφθεί τον ψυχίατρο
Θ. Διαμαντόπουλος, «Εστεμμένο πάθος»

Η ζωή μας και οι ελευθερίες μας περιορίζονται. Ο εχθρός, άλλοτε «εξωτερικός» κι άλλοτε «εσωτερικός», μάς παραφυλάει, μας την έχει στήσει από παντού και δεν είναι εύκολο να τον ξεγελάσουμε με τα παλιά κόλπα.

ΤΡΙΑ παραδείγματα:

* Η ΜΟΝΑΞΙΑ του ασύλου και τα κάγκελα της γνώσης. Δεν είμαι αυτός που θα δώσει συμβουλές στη νέα γενιά για το πώς θα διεκδικήσει τα δικαιώματά της. Εξακολουθώ όμως να πιστεύω ότι οι απόλυτες αλήθειες, οι μονόδρομοι της σκέψης, τα καλυμμένα πρόσωπα, η άμετρη και τυφλή βία κατά παντός αντίθετου δεν αποτελούν διδακτέα ύλη ούτε για τη δημοκρατία ούτε για την κοινωνική συμβίωση ούτε για τη γνώση και την ελεύθερη διακίνηση των ιδεών.

ΔΕΝ ΔΙΑΦΕΡΕΙ το δικό σου δικαίωμα από το δικαίωμα του άλλου, όποιος κι αν είναι αυτός κι ό,τι κι αν υπερασπίζεται.

* Η ΑΥΤΑΠΑΤΗ της συμμετοχικής δημοκρατίας και τα κάγκελα της αδιαφάνειας.

ΟΣΟΙ πολιτικοί, κι από όποιο κόμμα, ζητάνε από τους πολίτες να συμμετέχουν ή το κάνουν για λόγους ρητορικού εντυπωσιασμού και ψευδοπροοδευτισμού ή θέλουν να γεμίσουν τις πλατείες και τ' αμφιθέατρα με κομπάρσους ή αναζητούν συνένοχους στις δύσκολες στιγμές της πτώσης. Αυτή η συνενοχική, και όχι συμμετοχική, «δημοκρατία», όπου οι λίγοι αποφασίζουν, ορισμένοι αναλαμβάνουν να προπαγανδίσουν (ιδίως τηλεοπτικά) τ' αποφασισθέντα και οι πολλοί καλούνται να προσυπογράψουν, εν είδει εν λευκώ προσχώρησης, όσα διελάλησε το Ιερατείο πρέπει να πάρει ένα τέλος. Πρόταγμα πρέπει να γίνει η φωτεινή δημοκρατία, η διαφανής διαβούλευση, ο συνεχής έλεγχος, η ηθική έκ-πτωση από κάθε δημόσιο λειτούργημα των επίορκων.

* ΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ και ανθρώπινο πρόσωπο της κοινωνίας και τα κάγκελα των φυλακών.

ΕΔΩ περισσεύει η υποκρισία. Από την εποχή της σύλληψης των μελών της «17Ν» οι φυλακές όχι μόνο «ξανάκλεισαν» τις μέσα πόρτες τους στις μεταρρυθμίσεις, αλλά και έκλεισαν έξω κάθε κοινωνικό (και επιστημονικό) έλεγχο.

Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ των (έξω) πολιτών και η κοινωνία των (μέσα) κρατουμένων ανθρώπων πορεύονται παράλληλα και μόνο σε περιπτώσεις εξεγέρσεων τα φώτα της επικαιρότητας στρέφονται προς τα δυστυχή πρόσωπα των εγκλείστων και τις δυστυχίες των συνθηκών κράτησης.

ΕΛΠΙΖΟΥΜΕ η οικονομική κρίση να μας κάνει σοφότερους. Να μη ρίξουμε το φταίξιμο στους μετανάστες, να μη συγχωρέσουμε εύκολα τους κατέχοντες ενόχους, να μην (ξανα)πιστέψουμε σε συνταγές κηνσόρων που το 'σκασαν την ώρα της ευθύνης, να μην αφήσουμε νέα ηλεκτρονικά κάγκελα αισιοδοξίας να μας φυλακίσουν. Οι ελευθερίες μας θα είναι τόσες όσες εμείς θέλουμε κι όχι όσες αυτοί μας εκχωρούν.