Καθηγητής Γιάννης Πανούσης






Ενεργοποιήστε την Javascript για να συνεχίσετε!

Νεοπτωχεύσαντες παλαιόπλουτοι;



Άρθρο στην εφημερίδα "ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ", 06/10/2008

Μεντόζα: Είμαι ληστής.
Ζω κλέβοντας τους πλούσιους
Τάνερ: Είμαι τζέντλεμαν.
Ζω κλέβοντας τους φτωχούς
δύο ανθρωπότητες
Μπέρναρντ Σόου, Ανθρωπος και υπεράνθρωπος

Η παγκοσμιοποίηση του τουρμπο-καπιταλισμού και των ψεύτικων χρηματιστηριακών παραδείσων προκαλούν (και ήδη προκάλεσαν) συνθήκες κοινωνικής κατάρρευσης. Ο καπιταλισμός αφού επέλεξε κοινωνικές ομάδες για να θυσιάσει στο βωμό της διακινδύνευσης και των αποκλεισμών άρχισε να τρώει τα δικά του παιδιά. Οι πάσης φύσεως γιάπηδες και μύστες της τεχνολογικής και επικοινωνιακής κερδοφορίας / κερδοσκοπίας είδαν την αισιοδοξία και την αυτοπεποίθησή τους να πέφτουν στη μαύρη τρύπα του κραχ.

ΟΙ ΕΞΥΠΝΟΙ και κυνικοί μάνατζερ ως διαχειριστές και ως supermen ενός γενικευμένου οικονομισμού, οι οποίοι είχαν μάθει να βλέπουν και ν' αντιμετωπίζουν τους πάντες και τα πάντα σαν επιχείρηση, ήρθε η ώρα να γευθούν το πικρό ψωμί όχι μόνο της «ιδεολογικής ήττας» αλλά και της ανεργίας. Η ηθική των πλουσίων ή των επιτυχημένων, η γενιά της απληστίας και των «φυσικών» ανισοτήτων συνειδητοποίησε ότι οι κίνδυνοι και οι ανασφάλειες δεν αφορούν μόνο τους αποκλεισμένους αλλά και τους αποκλειστές. Ως τώρα είχαν την τύχη (;) να διανέμουν μεταξύ τους τα δημόσια αγαθά και να νέμονται αποκλειστικά τα ιδιωτικά καλά. Τώρα πρέπει να συνηθίσουν να ζουν χωρίς ιδιωτικά καλά και να μοιράζονται μαζί με όλους τους υπόλοιπους τα (όποια) δημόσια αγαθά.

ΔΥΣΚΟΛΗ υπόθεση η προσαρμογή από την πολυτελή διαβίωση στην καθημερινή επιβίωση. Να μην εκπλαγούμε αν σε λίγο οι εκπεπτωκότες χαρτο-γιακάδες (πρώην πλούσιοι, πρώην αλαζόνες, πρώην πρόεδροι κ.λπ.) αρχίσουν ν' αναζητούν (λόγω φόβου) πεδίο συμφιλίωσης με τους φτωχούς (που οι ίδιοι δημιούργησαν) και να διακηρύττουν την ανάγκη ενός μετανεωτερικού μετακοινωνικού συμβιβασμού. Αυτοί που προέβαλλαν το επιχείρημα ότι οι «οι φτωχοί έχουν αυτό που τους αξίζει» (αφού δεν κάνουν τίποτα «το ανταγωνιστικό» για ν' αλλάξουν τη μοίρα τους) έρχονται για πρώτη ίσως φορά στη ζωή τους μπροστά στην ανάγκη να ορίσουν τη δική τους μοίρα.

ΜΠΟΡΟΥΝ όμως να συν-βιώσουν τα «τραπεζικά θύματα» του καπιταλισμού - φούσκα με τα λειτουργικά κοινωνικά απόβλητα που οι ίδιοι δημιούργησαν; Πού θα βρουν τις χαμένες κοινές αξίες για να συν-υπάρξουν;

ΟΙ ΒΟΛΕΜΕΝΟΙ, οι ανασφαλείς και οι αποκλεισμένοι μοιάζει να έχουν γίνει ένα κουβάρι. Ας ελπίσουμε ότι η ελληνική κοινωνία έχει τρόπο να λύσει τους κόμπους χωρίς να σπάσει το νήμα.

ΥΓ. Αυτά τα «χρυσόβουλα» Ινστιτούτα και Κέντρα (κατά τού) Κοινωνικού Αποκλεισμού μήπως πρέπει ν' αρχίσουν να λειτουργούν και υπέρ των πραγματικά φτωχών και όχι μόνον υπέρ των πελατειακών τους δικτύων;