Καθηγητής Γιάννης Πανούσης






Ενεργοποιήστε την Javascript για να συνεχίσετε!

Ούτε αθώοι ούτε ένοχοι;



Άρθρο στην εφημερίδα "ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ", 05/05/2008

Ξαφνικά ένα φύλλο
υπερέβη το κιγκλίδωμα
Κ. Σοφιανός, Στιγμές και εικόνες

Σ'αυτή τη χώρα της ευδ-ανομίας (όπου ό,τι δεν επιτρέπει ο νόμος το «επιτρέπουμε» μόνοι μας), σ' αυτό το κλίμα της πολιτικής παρ-α-φωνίας (όπου ο λόγος αντικατεστάθη από τη μαγκίτικη ατάκα και η πράξη από την τηλεοπτική της κατασκευή και αναπαράσταση), σ' αυτή την κοινωνία των συνεχών συμψηφισμών παρανομιών, ανομημάτων και εξυπηρετήσεων (όπου ο καθένας ηδονίζεται όταν κάνει τη ζωή του πλαϊνού του δύσκολη αλλά ουδείς καταγγέλλει ουδένα στο κράτος -κατά το «κόρακας κοράκου μάτι δεν βγάζει»), οι περισσότεροι δικαιολογούνται ως άπιστοι Θωμάδες, αλλά δεν έχω δει κάποιον ν' αναλαμβάνει τις ευθύνες ή του Χριστού ή του Ιούδα.

ΜΕ ΑΛΛΑ λόγια, μοιάζει να ζούμε σε μιαν Ελλάδα των μικρομεσαίων στρωμάτων και των «μικρών» προσωπικοτήτων που δεν αντέχουν καν στη σκέψη ότι μπορούν να υπερβούν -προς τη μια πλευρά (θυσία) ή την άλλη (προδοσία)- τη μέτρια επιβίωσή τους.

ΟΥΤΕ οι κάθε είδους ταγοί θυσιάζονται για το γενικό καλό ούτε οι κάθε είδους λαμογίζοντες ή διεφθαρμένοι αναγνωρίζουν το λάθος ή έγκλημά τους. Ολοι κρύβονται πίσω από τους άλλους, τις εγκυκλίους, τις εντολές. Ολοι μυξοκλαίγονται, υπαινίσσονται, απειλούν. Δεν υπάρχει ούτε ένας να πει «είμαι αθώος, αλλά θυσιάζομαι» ή «είμαι ένοχος και πρέπει να τιμωρηθώ».

ΑΝΑΡΩΤΙΕΜΑΙ, λοιπόν, μια πατρίδα χωρίς απόλυτα αθώους και εντελώς ενόχους πώς μπορεί να πορευθεί με γνώμονα την ισότητα, την ελευθερία, την αλληλεγγύη, την κοινωνική δικαιοσύνη; Μια πατρίδα χωρίς ήρωες και προδότες, πώς μπορεί να χαράξει δρόμο μέσα στην Ιστορία;

ΤΟ «ΚΑΛΟ» και το «Κακό» έχουν την ηθική δύναμή τους όσο κι αν προσπαθούμε να λειάνουμε τη διαφορά και να παρουσιαζόμαστε όλοι ως Καλόκακοι.

ΤΟ ΚΡΙΣΙΜΟ δίλημμα: «Βαραββάν ή Ιησού» πρέπει κάποτε, κάπως, κάποιοι να το απαντήσουν (όχι θεωρητικά αλλά με το ήθος της ζωής τους). Ενθυμούμενοι, βέβαια, ότι ο Βαραββάς μπορεί να μη «μείνει μέσα ισόβια», ο Ιούδας χαίρεται έστω δι' ολίγον τα τριάκοντα αργύρια (αν και σήμερα δεν αυτοκτονεί κανείς από ντροπή), ενώ ο Χριστός θα σηκώνει πάντοτε τον σταυρό. Σταυρό που σε τίποτα δεν μοιάζει με τις δημοσκοπήσεις των εταιρειών ή τις σταυροδοσίες των εκλογών.