Καθηγητής Γιάννης Πανούσης






Ενεργοποιήστε την Javascript για να συνεχίσετε!

Συνέντευξη του Γιάννη Πανούση στην εφημερίδα "Επενδυτής"



Πολύς λόγος γίνεται τελευταία, για τη συμμετοχή της ΔΗΜΑΡ, στην κυβέρνηση. Πολλοί λένε ότι κινδυνεύει να χάσει το αριστερό πλεονέκτημα που είχε κατακτήσει. Ποια είναι η γνώμη σας;

Ήμουνα εξαρχής υπέρ της πλήρους πολιτικής συμμετοχής της ΔΗΜΑΡ στον κυβερνητικό σχηματισμό Άμεσης Εθνικής Λύσης. Μόνο με πρόσωπα πολιτικής ευθύνης (και όχι απλώς γενικής επιστημονικής αποδοχής, άρα πολιτικά ανεύθυνα αφού δεν λογοδοτούν ούτε στο Κόμμα ούτε στο εκλογικό σώμα) θα μπορούσε η ΔΗΜΑΡ ν’ (από)δείξει ότι μπορεί να καταστεί Κυβερνώσα αλλά και να στρίψει την Κυβέρνηση στ’ αριστερά. Το να αισθάνεσαι κόμμα του 6%, δηλαδή ο μικρός – φτωχός εταίρος της συμμαχίας, ενώ στην πολιτική ουσία είσαι το 51% αφού χωρίς εσένα ούτε κυβέρνηση μπορούσε να συγκροτηθεί ούτε μπορούσε να επιβιώσει, δείχνει ακριβώς την έλλειψη κυβερνητικής εμπειρίας της Αριστεράς. Λάθος ήταν επίσης κατά τη γνώμη μου να στελεχώνεις τον κρατικό μηχανισμό με ποσοστώσεις ενώ γνωρίζεις ότι σε περίπτωση αποτυχίας θα εισπράξεις εσύ το 100% της λαϊκής κατακραυγής. Η ΔΗΜΑΡ, και λόγω της μη ίσης συμμετοχής της στο τριμερές σχήμα, δεν μπόρεσε ούτε να ελέγξει τις πελατειακές κινήσεις των άλλων δύο (ΝΔ και ΠΑΣΟΚ), ούτε  να δώσει δείγματα νέας αριστερής πολιτικής, ούτε να συγκρουστεί με τις συντεχνίες. Ορθή επιλογή η σύγκρουση με την τρόικα αλλά η σύγκρουση με τα καρτέλ και το κατεστημένο πόσο ακόμα θα περιμένει η κοινωνία να γίνει από ένα αριστερό κόμμα; Αν το όλο κλίμα είναι αρνητικό (σκάνδαλα κλπ) μήπως πρέπει να σκεφτόμαστε την σταδιακή απαγκίστρωση (εντός / εκτός);

Παρατηρείται μεγάλη καθυστέρηση στην ανακοίνωση των μέτρων. Αληθεύει ότι οι τρεις πολιτικοί αρχηγοί, πιέζουν για φιλολαϊκότερα μέτρα;

Το θέμα δεν είναι μόνο τα μέτρα να είναι φιλολαϊκά με την έννοια της μικρότερης δυνατής επιβάρυνσης του λαού, και ιδίως των ήδη βογγούντων στρωμάτων. Το ερώτημα  είναι ποιο είναι το ζυγοσταθμισμένο μίγμα που θα ισορροπεί το οικονομικό κόστος με θεσμικά αντίβαρα και κοινωνικές ελαφρύνσεις. Παράδειγμα: όταν μειώνεις ένα μισθό να μπορεί ο εργαζόμενος να μετεγγράφει το φοιτητή γιο του από το περιφερειακό πανεπιστήμιο σε σχολή κοντά στον τόπο κατοικίας / εργασίας του ώστε να μειωθούν τα έξοδά του. Και όλα αυτά μέσα σ’ ένα πολιτικό κλίμα η εξυγίανση του οποίου ούτε καν στα χαρτιά δεν υπάρχει. Το πακέτο (οικονομικά μέτρα + θεσμικά αντίβαρα + κοινωνικές ελαφρύνσεις + πολιτική αλλαγή) πρέπει να είναι ενιαίο και ταυτόχρονο. Δεν μπορείς να ‘κόβεις’ τώρα και να ‘ράβεις’ του χρόνου.

Στο βαθμό που ισχύουν οι πληροφορίες για το πακέτο των νέων μέτρων, πως θα τα χαρακτηρίζατε;

Οι χαρακτηρισμοί των μέτρων ‘αναγκαία’, ‘τα τελευταία’, κλπ δεν συγκινούν κανέναν διότι έχει χαθεί η εμπιστοσύνη του λαού στο πολιτικό σύστημα. Οι  διαψεύσεις, οι υποχωρήσεις, οι υπαναχωρήσεις, οι πρασινογαλανοκόκκινες γραμμές που σβήνουν δεν αφήνουν περιθώρια για χαμόγελα. Δεν αρκεί το αδιαμφισβήτητο ήθος του Φώτη Κουβέλη. Χρειάζεται ορατή διέξοδος, νέα ελπίδα και νέο κλίμα εμπιστοσύνης πολιτικών – λαού. Ως τότε όλα θα είναι ‘υπό αίρεσιν’.

Ποια είναι η άποψή σας σχετικά με την ‘διεύρυνση’ της ΔΗΜΑΡ;

Ήμουνα πάντοτε υπέρ της Σοσιαλιστική Δημοκρατική Αριστερά γιατί νομίζω ότι ένας τέτοιος πολιτικός συνασπισμός και κοινωνικός αστερισμός θα δώσει καινούργια πνοή στην κοινωνική δράση, στα οικολογικά κινήματα και τελικά στην ίδια τη συμμετοχική δημοκρατία. Όμως προσοχή! Δεν πρέπει το βαθύ ΠΑΣΟΚ να συναντηθεί με τη βαθιά ΔΗΜΑΡ και να συγκροτήσουν ένα μηχανισμό εξουσίας ή αναδιανομής του ‘χώρου’. Ας ελπίσουμε ότι η Αριστερά έχει ξεπεράσει τις παλιές κακές αντιλήψεις και πρακτικές της.

Είστε υπέρ της σύγκλησης εκτάκτου συνεδρίου και γιατί;

Το έκτακτο συνέδριο θα έχει νόημα αν συντελεσθούν και συμπεφωνηθούν όλες οι κινήσεις δημιουργίας του τρίτου πόλου ΣΟΔΗΑ. Έκτακτο συνέδριο για εσωτερική κατανάλωση ή αναδιάταξη των κομματικών συσχετισμών είναι άνευ ουσίας και ουδείς ενδιαφέρεται για αυτό.

Πρόσφατα σε σχετική επερώτησή σας, δηλώσατε πως ‘αποτελεί εθνική ήττα να σου λένε ότι δεν μπορείς ως χώρα να δικάσεις κανένα έγκλημα διαφθοράς’. Σε ποιους αναφέρεστε και γιατί το είπατε;

Η διαφθορά στην Ελλάδα έχει τρία τουλάχιστον ειδικότερα χαρακτηριστικά.
• Έχει εκδημοκρατιστεί και καθετοποιηθεί, δηλαδή ‘παίζουν όλοι’.
• Έχει αποχαρακτηρισθεί ηθικά και πολιτικά, δηλαδή όλοι πιστεύουν ότι έχουν δικαίωμα να διαφθείρουν και να διαφθείρονται.
• Έχει ταυτιστεί με την πολιτική, κοινωνική, οικονομική επιτυχία, δηλαδή πολλοί γνωστοί διαφθαρμένοι είναι και θεσμικά ‘τιμημένοι’.
Αν στα παραπάνω χαρακτηριστικά προσθέσετε άλλα τρία, όπως:
• Η δημόσια διοίκηση πάσχει και ‘μπάζει’ γενικώς
• Οι πολίτες δεν έχουν εμπιστοσύνη στους θεσμούς
• Το σύστημα μέχρι ενός σημείου μπορεί να πριονίσει το κλαδί πάνω στο οποίο κάθεται το κατεστημένο αντιλαμβανόμαστε όλοι ότι η διαπλοκή  δεν αφήνει περιθώρια διαφάνειας, η συνενοχή πνίγει τη Δικαιοσύνη και οι Μπάμπουσκες (ρώσικες κούκλες όπου η μία κρύβεται μέσα στην άλλη) εξακολουθούν να είναι παιχνίδια στα χέρια των ισχυρών.

Φοβάστε, κοινωνική έκρηξη;

Ήδη το καζάνι βράζει. Η γενικευμένη ανομία (όλα επιτρέπονται, όλα συμψηφίζονται, όλα συγχωρούνται) η ατιμωρησία, η διαφθορά, η στρεβλή μεταπολιτευτική αντίληψη ότι υπάρχει Δημοκρατία και Ελευθερία χωρίς όρια έχουν φτιάξει εδώ και πολύ καιρό το κλίμα. Ουδείς ενδιαφέρεται για το νόμο, το κοινωνικό συμβόλαιο και τον πλαϊνό του. Οι μικροί εμφύλιοι (πλούσιοι κατά φτωχών, έλληνες κατά αλλοδαπών, ακραίοι κατά ακραίων) καλά κρατούν. Όσο δεν ασχολούμαστε σοβαρά μ’ αυτήν την κατάσταση δεν μένει παρά να περιμένουμε πότε θα ανάψει η κρίσιμη σπίθα. Αντί να στεριώνουμε τη Δημοκρατία μας εμείς συζητάμε ποια εκτροπή είναι καλύτερη, η μαύρη ή η κόκκινη. Αν αυτό δεν είναι σημάδι παρακμής, παράκρουσης και έκ–πτωσης, αναρωτιέμαι τι χειρότερο θα μπορούσαμε να κάνουμε;