Καθηγητής Γιάννης Πανούσης






Ενεργοποιήστε την Javascript για να συνεχίσετε!

Όχι στους «ιμπεριαλιστικούς ΟΤΑ» αλλά και όχι στους απονευρωμένους ΟΤΑ



Συνέντευξη στην εφημερίδα «Η ΝΕΑ ΕΡΥΘΡΑΙΑ ΚΑΘΕ ΕΒΔΟΜΑΔΑ» | 01/09/2006 
Δημοσιογράφος: ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ

Δεν αισθάνεται ούτε πολιτικός παράγοντας ούτε μεσσίας ή μάγος. Πιστεύει ότι ο θεσμός της υπερνομαρχίας πρέπει να αποκτήσει αποφασιστικές, αποκλειστικές υπερτοπικές αρμοδιότητες ή πρέπει να καταργηθεί και κάνει λόγο για «υποψήφιους-σκιές». «Οι ΟΤΑ δεν αποτελούν άλλη μια μορφή εξουσίας που επισωρεύεται στην πλάτη των πολιτών, ούτε συνιστούν ένα δεκανίκι των κομμάτων» σημειώνει ο καθηγητής Γιάννης Πανούσης και παρά την υποψηφιότητα του ως υπερνομάρχης Αθηνών-Πειραιώς με την υποστήριξη του ΣΥΝ, δηλώνει ότι παραμένει δάσκαλος και κοινωνικός σχολιαστής. Ο ίδιος βλέπει ως πρόκληση ελευθερίας, βγαίνοντας από τον εξίσου αυτοδιοικούμενο πανεπιστημιακό χώρο για να εισέλθει στην τοπική αυτοδιοίκηση, να δοκιμάζει στην πράξη τις αξίες της συλλογικότητας, της σύνθεσης απόψεων, της κοινής προσπάθειας, του πολιτισμού, της πολυφωνίας. Κάτι βέβαια που δεν το έχει αισθανθεί ιδιαίτερα στην πόλη της Νέας Ερυθραίας -και στο Καστρί ειδικότερα- όπου ζει «βάσει οικογενειακής ομοφωνίας» τα τελευταία χρόνια, αντίθετα με το τι μπορεί να φανερώνουν ο χώρος και οι άνθρωποι της. Το γιατί μάς εξηγεί στη συνέντευξη που ακολουθεί.

Πώς βρεθήκατε στην πόλη της Νέας Ερυθραίας και γιατί επιλέξατε να ζήσετε εδώ; 
«Στη Νέα Ερυθραία -και ειδικότερα στο Καστρί- επιλέξαμε να ζήσουμε με βάση οικογενειακή ομοφωνία που βασιζόταν τόσο στην ιστορικότητα της περιοχής όσο και στην περιβαλλοντική της ποιότητα. Είμαστε εδώ επτά χρόνια και δεν έχουμε καθόλου μετανιώσει για την επιλογή μας. Αντίθετα χαιρόμαστε το χώρο και τους ανθρώπους».

Διακρίνετε σήμερα κάτι από την «πόλη των Μικρασιατών»; Ποια θέματα βλέπετε ότι θα έπρεπε να απασχολήσουν σοβαρά μια δημοτική αρχή στη Νέα Ερυθραία και τι θα μπορούσε να κάνει ένας υποψήφιος υπερνομάρχης για την πόλη του;
«Δύο είναι τα επίπεδα προβλημάτων: α) κυκλοφοριακό, καθαριότητα, στάθμευση, εξυπηρέτηση πολιτών, β) πολιτισμός, περιβάλλον, ποιότητα ζωής. Και στα δυο επίπεδα θα μπορούσε να παρέμβει ο δεύτερος βαθμός αυτοδιοίκησης με συντονιστικό ρόλο εφόσον οι τοπικές αρχές και οι πολίτες το επιθυμούν. Προσωπικά, ως κάτοικος της περιοχής, είμαι πρόθυμος να συμβάλλω όσο μπορώ, αν και επί επτά χρόνια ουδείς μου ζήτησε οτιδήποτε».

Τι σημαίνει για εσάς η υπερνομαρχία και γιατί θελήσατε να θέσετε υποψηφιότητα, καθώς έχετε ήδη δηλώσει ότι πρόκειται για «ένα άδειο πουκάμισο, ένα θεσμό χωρίς περιεχόμενο»; Θα μπορούσαμε να τη χαρακτηρίσουμε ως ένα σκαλοπάτι για μια θέση στη Βουλή; 
«Οι αυτοδιοικητικές εκλογές είναι για μένα μια πρόκληση αυτογνωσίας. Βλέπω την Ελλάδα με άλλη ματιά καθώς η «σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού», οι αγωνίες των κατοίκων, η υποβάθμιση του επιπέδου ζωής, δεν μπορεί πλέον να κρυφτεί (όπως συχνά συμβαίνει όταν επισκέπτεσαι έναν τόπο ως επισκέπτης ή τουρίστας). Είναι μια πρόκληση ελευθερίας καθώς βγαίνοντας από τον εξίσου αυτοδιοικούμενο πανεπιστημιακό χώρο για να εισέλθω στην τοπική αυτοδιοίκηση, δοκιμάζω στην πράξη τις αξίες της συλλογικότητας, της σύνθεσης απόψεων, της κοινής προσπάθειας, του πολιτισμού, της πολυφωνίας. Βέβαια τούτο δεν σημαίνει ότι αλλάζω άποψη για το θεσμό της υπερνομαρχίας, ο οποίος ή πρέπει να αποκτήσει αποφασιστικές και αποκλειστικές υπερ-τοπικές αρμοδιότητες (π.χ. ασφάλεια πολιτών, κοινωνική πολιτική, προστασία περιβάλλοντος) ή πρέπει να καταργηθεί. Δεν είμαι υπέρ της πρακτικής τού να χρησιμοποιώ ένα θεσμό για να ενταχθώ σ' έναν άλλο. Συνεπώς η πολιτική εξακολουθεί να μην μ' ενδιαφέρει. Παραμένω δάσκαλος και κοινωνικός σχολιαστής».

Αυτοδιοίκηση-διεκπεραιωτής της καθημερινότητας του πολίτη ή με πολιτικές πρωτοβουλίες και δράσεις έξω από τα στενά τοπικά της όρια; Τα ζητήματα των ελεύθερων χώρων, των ελευθεριών των ανθρώπων, τα ζητήματα του κοινωνικού αποκλεισμού, της ανεργίας ή των κοινωνικών δικαιωμάτων είναι ζητήματα που απασχολούν σήμερα ή θα πρέπει να απασχολήσουν την Τοπική Αυτοδιοίκηση; 
«Η Αυτοδιοίκηση θα πρέπει να γνωρίζει καλά τις συνταγματικές και πολιτικές σχέσεις της με την Κεντρική Διοίκηση και να υπερασπίζεται το δικό της θεσμικό πεδίο δράσης. Οι ΟΤΑ δεν αποτελούν άλλη μια μορφή εξουσίας που επισωρεύεται στην πλάτη των πολιτών, ούτε συνιστούν ένα δεκανίκι των κομμάτων (ή παπαγαλάκια των κομματικών διακηρύξεων). Όχι λοιπόν στους «ιμπεριαλιστικούς ΟΤΑ» που μιλάνε για όλα και δεν κάνουν τίποτα, αλλά και όχι στους απονευρωμένους ΟΤΑ που περιμένουν τη «γραμμή» για να δράσουν».

Ποιο νόημα θα μπορούσε να έχει στις μέρες μας η παρέμβαση μιας αριστερής αυτοδιοικητικής κίνησης; Για ποιο λόγο οι πολίτες θα πρέπει να εμπιστευθούν «ανεξάρτητους, άφθαρτους εραστές των ονείρων», όπως αυτοπροσδιορίζεστε; 
«Κατά τη γνώμη μου αριστερή αυτοδιοίκηση ή αυτοδιοίκηση με ευαισθησίες της Αριστεράς σημαίνει ταυτόχρονη υλοποίηση και των τριών στόχων: όραμα, κοινωνικός αγώνας, έντιμη και διαφανή διαχείριση. Κανένα να σκέλος του τρίπτυχου δεν πρέπει να υποχωρεί υπέρ του άλλου. Εδώ θα τοποθετούσα και την υπεράσπιση των ελευθεριών των πολιτών και την αντιμετώπιση του κοινωνικού αποκλεισμού. Δεν τα εντάσσω στην πολιτική λογική των αντιπαραθέσεων αλλά στη συνεκτική δράση μιας κοινωνικής αλληλεγγύης και εμπιστοσύνης που νοιάζεται για όλους τους συνανθρώπους και συμπολίτες».

Ποιες είναι οι σχέσεις σας σήμερα γενικότερα με την Αριστερά αλλά και με το ΠΑΣΟΚ; Εντάσσετε την υποψηφιότητα σας στην υπόθεση σύγκλισης των δυο πολιτικών χώρων; 
«Την υποψηφιότητα μου ο κάθε πολιτικός φορέας αλλά και ο κάθε πολίτης την ερμηνεύει με το δικό του τρόπο (άλλοτε καλοπροαίρετο και άλλοτε καχύποπτο). Εγώ δεν αισθάνομαι ούτε πολιτικός παράγοντας ούτε μεσσίας ή μάγος. Οι καιροί και οι άνθρωποι θα δώσουν τελικά το νόημα ή το μήνυμα αυτής της κίνησης και όχι εγώ. Οι προσωπικές μου σχέσεις με τους ανθρώπους του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και τους ανθρώπους της Αριστεράς παραμένουν σταθερές αφού είναι ξεκάθαρες και όχι «υπόγειες»».

Τι σας εξέπληξε θετικά και τι αρνητικά μέχρι στιγμής σε αυτήν την προεκλογική περίοδο; 
«Το θετικότερο όλων είναι ότι γνωρίζω σε βάθος την Ελλάδα και τους Έλληνες. Το αρνητικότερο όλων είναι ότι ανακαλύπτω (αν και το φανταζόμουν) πόσοι, ποιοι και γιατί δεν αφήνουν την Ελλάδα και τους Έλληνες να προκόψουν, θέτοντας ψευτοδιλήμματα ή προβάλλοντας υποψήφιους-σκιές».